BRUXEO heeft zijn koolstofbalans opgemaakt!

Hoe navigeren zonder kompas? Hoe een organisatie aansturen zonder boekhouding? Hetzelfde geldt voor het verkleinen van de ecologische impact van je organisatie: je kunt niet doeltreffend verminderen wat je niet meet. Daarom heeft BRUXEO in 2024 besloten zijn koolstofbalans op te maken. Een leerzaam avontuur — dat we graag toelichten!

Een koolstofbalans is een beetje zoals een volledige medische check-up: het identificeert en kwantificeert de verschillende bronnen van broeikasgasemissies (uitgedrukt in CO₂-equivalenten of CO₂e), en maakt het mogelijk om een gerichte “behandeling” te bepalen om de milieu-impact te beperken. Deze methode kijkt naar drie scopes: directe uitstoot, zoals het gasverbruik voor verwarming (Scope 1), indirecte uitstoot via elektriciteitsverbruik (Scope 2), alle andere indirecte uitstoot (aankopen, verplaatsingen van personeel of deelnemers, enz.) (Scope 3).

BRUXEO ondersteunt Brusselse vzw’s bij milieubeheer met het oog op een duurzame decarbonisatie van de social-profitsector. We wilden dus meer samenhang brengen tussen onze aanbevelingen en onze eigen werking. Onze doelstellingen: onze milieu-impact objectief meten, een passend actieplan uitwerken, onze goede praktijken laten erkennen, onze voorbeeldrol als koepel van de sector opnemen. Deze aanpak kadert in onze ambitie om het Label “Eco-dynamisch bedrijf” van Leefmilieu Brussel te behalen.

Hoe zijn we te werk gegaan?

Onze koolstofbalans werd gerealiseerd in het kader van de projectoproep "Eco-coaching" van de Nationale Loterij, die organisaties professionele begeleiding biedt om hun milieu-impact te meten en te reduceren. Na selectie kozen we voor Tapio, een gespecialiseerd bedrijf, om ons te begeleiden in dit proces. Dankzij de verworven competenties en het verbeterde inzicht in onze impact zijn we nu in staat om autonoom te handelen. We hebben ook een Eco-Team opgericht dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van het actieplan en voor regelmatige, transversale interne communicatie.

Onze resultaten: 38,7 ton CO₂e

Om dit beter te begrijpen, enkele vergelijkingen:

  • 3× de gemiddelde CO₂-voetafdruk van een Belg (= 13,4 t CO₂e)
  • 39 vluchten Parijs – New York
  • Productie van 451 smartphones of 201 laptops
  • 341.873 km met een dieselbus

Waar komt die uitstoot vandaan? 91,8% van onze uitstoot is Scope 3 (indirect):

  1. Aankopen van goederen en diensten vertegenwoordigen 70% van onze uitstoot, voornamelijk verzekeringen, telecom en professionele diensten → 27 ton CO₂e
  2. Mobiliteit (15%) komt op de tweede plaats met 6 ton CO₂e, voornamelijk woon-werkverkeer en verplaatsingen van deelnemers
  3. Energieverbruik (10%) en kapitaalgoederen (5%)
  4. Afval vertegenwoordigt minder dan 1% van de uitstoot

Waarom zijn deze resultaten waardevol?

Zonder deze balans zouden we waarschijnlijk vooral gefocust zijn op intuïtieve, zichtbare zaken zoals afvalbeheer — terwijl afval minder dan 1% uitmaakt van onze totale impact.

Zonder meten, geen doeltreffend handelen.

Dit is het verschil tussen een symbolisch milieubeleid en een strategische, data-gedreven aanpak.

Toegegeven: we moeten rekening houden met beperkingen. Als huurder hebben we weinig invloed op de infrastructuur of op de praktijken van sommige leveranciers. Maar dankzij deze analyse kunnen we bewustere keuzes maken. Bij het bepalen van acties hielden we rekening met verschillende criteria: haalbaarheid, kosten, tijdspad, prioriteit, toegankelijkheid en milieueffect.

De grootste meerwaarde van de balans is dat ze de meest impactvolle acties zichtbaar maakt, zodat energie niet verloren gaat aan symboliek.

Onze doelstellingen op middellange en lange termijn

  • Reductie van 42% van onze uitstoot (Scopes 1 en 2)
  • Reductie van 52% van onze uitstoot per medewerker (Scope 3)

Deze doelstellingen houden rekening met de voorziene groei van BRUXEO. Momenteel bestaat BRUXEO uit 16 medewerkers (wat overeenkomt met 14 VTE). Het gaat er niet om onze activiteit te verminderen, maar wel om ze te verduurzamen.

Hieronder vind je enkele inspirerende actiepunten die we vóór en na onze koolstofbalans hebben ingevoerd om dit te realiseren:

  • Isolatie van verwarmingsleidingen

  • Reflectoren achter radiatoren

  • Besprekingen over zonnepanelen met de eigenaar

  • Overwegend vegetarische catering

  • Volledige terugbetaling woon-werkverkeer, fietspremies, fietsenstalling

  • Keuze voor ethische en duurzame leveranciers

  • Fontein met kraantjeswater

  • Koffiemachine zonder capsules

Waarom zou de socialprofitsector de stap moeten zetten?

De sector speelt een sleutelrol in de ecologische transitie. Door milieukwesties in hun werking te integreren, versterken organisaties hun sociale missie. Vandaag zijn sociale en ecologische rechtvaardigheid onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder eigen impactmeting is milieubewustzijn weinig geloofwaardig. Het verhoogt je legitimiteit, aantrekkelijkheid (voor subsidies en medewerkers) én je efficiëntie (lagere kosten, beter beheer).

Met duizenden organisaties is het hefboomeffect enorm.

Er zijn steeds meer tools en begeleidingen beschikbaar: Eco-coaching (Nationale Loterij), milieufacilitatoren van Leefmilieu Brussel, online CO₂-calculators zoals Tapio, Ecoscan van hub.brussels, projectoproepen en steun van stichtingen.

De middelen bestaan — nu is het moment om in actie te komen.

Het programma Decarbon’Action van BRUXEO begeleidt u

Speciaal ontworpen voor Brusselse vzw’s die willen verduurzamen. Wat bieden we aan? Milieu-autoscan, koolstofbalans, actieplan op maat, interne mobilisatie, opvolging op lange termijn.

Doel: u de juiste tools geven om uw milieubeleid te structureren en te verankeren.

Interesse? Dien uw aanvraag in vóór 8 september.

Envie d’en savoir plus sur les services proposés par Décarbon’Action ? Rendez-vous ici !

Vragen?

Bronnen: