Persbericht: 541 dagen van inactie – enorme schade ten koste van de Brusselaars

Brussel, 2 december 2025 - Na meer dan 541 dagen zonder volledig functionerende regering heeft het Brussels Gewest nu een weinig benijdenswaardig record op zijn naam staan! Het gaat niet alleen om de langste periode van politiek vacuüm ter wereld, maar ook om een diepe en absurde crisis met talrijke dramatische gevolgen voor de Brusselaars.

 

Bij gebrek aan een volledig functionerende regering zijn er in de eerste plaats geen nieuwe maatregelen om effectief in te spelen op de “natuurlijke” demografische evolutie van de fundamentele behoeften van de bevolking (daarvoor zou een groeicijfer van 3% nodig zijn), op de acute crises in het gewest (drugsverslaving, huisvesting, geestelijke gezondheid, veiligheid, ...) en op de gevolgen van de federale hervormingen.

 

Door het ontbreken van een begroting voor 2026 moet opnieuw worden gewerkt op basis van voorlopige kredieten, wat de niet-commerciële sector ernstig verzwakt. Deze regeling kent vzw's hun niet-geïndexeerde begroting voor 2024 toe in tranches van 3 of 4 maanden, terwijl de behoeften toenemen en de lonen wel worden geïndexeerd. Het biedt geen perspectief op duurzame financiering voor meer dan enkele maanden en leidt tot extra administratieve rompslomp.

 

Ten slotte worden deze subsidies vaak met een aanzienlijke vertraging uitbetaald, wat ernstige liquiditeitsproblemen veroorzaakt. De onhoudbare budgettaire onzekerheid (veel vzw's zijn niet in staat om hun begroting voor 2026 op te stellen) en de liquiditeitsproblemen hebben een negatieve invloed op de werkgelegenheid: stress, niet-vervanging, tijdelijke werkloosheid, ontslag en braindrain.

 

Bij gebrek aan een oplossing en gezien de sterke correlatie tussen budget en werkgelegenheid, hebben en zullen vzw's geen andere keuze hebben dan hun personeelsbestand in te krimpen om hun levensvatbaarheid te behouden. Minder werknemers betekent echter een vermindering van het dienstenaanbod in essentiële sectoren zoals palliatieve zorg, handicaps of geestelijke gezondheidszorg!

 

Als klap op de vuurpijl heeft de regering in lopende zaken besloten om de zogenaamde facultatieve regionale subsidies met 15% te verminderen. Deze subsidies zijn vaak helemaal niet facultatief. Ze voorzien in belangrijke en structurele behoeften. Concreet betekent dit onder meer dat in 2025 projecten die tot nu toe in het kader van het Global Plan for Safety and Prevention werden ondersteund, worden teruggeschroefd. Het gaat om eerstelijnsprojecten ter bestrijding van drugsverslaving, mensenhandel, huiselijk geweld en radicalisering, en ter begeleiding van daklozen en/of ernstig kwetsbare personen. Deze diensten maken het echter mogelijk om budgettaire preventie te bedrijven door aanzienlijk hogere toekomstige kosten te vermijden.

 

Zich bewust van deze realiteit, van de begrotingscontext en van de belangrijke maatschappelijke uitdagingen voor onze regio, vraagt BRUXEO om ervoor te zorgen dat de zogenaamde facultatieve subsidies voor de financiering van diensten van algemeen belang behouden blijven, ook in het kader van de voorlopige kredieten voor 2026. Op termijn is het onontbeerlijk om af te stappen van het systeem van voorlopige kredieten en zogenaamde facultatieve subsidies die niet geïndexeerd zijn en jaarlijks worden verlengd. De sector heeft daarentegen behoefte aan doeltreffende, toereikende, structurele of op zijn minst meerjarige en geïndexeerde financiering. Bij gebrek daaraan verspillen de actoren in de sector elk jaar enorm veel tijd en energie aan het najagen van projectoproepen en onzekere financiering, om nog maar te zwijgen van de tijd die nodig is om activiteitenverslagen en financiële rapporten op te stellen.

 

541 dagen na de verkiezingen van juni 2024 is het DRINGEND noodzakelijk om te beschikken over een volledig functionerende regering om nieuwe beleidsmaatregelen te nemen die een antwoord bieden op de crises en de veranderende behoeften van de bevolking, maar ook over een volledige begroting om budgettaire perspectieven te bieden die verder gaan dan de voorlopige kredieten. Bij deze begrotingsprocedure moet met name worden gezorgd voor de naleving van de volgende beginselen:

• De begrotingsinspanningen mogen niet ten koste gaan van de toegankelijkheid van basisvoorzieningen voor de bevolking, op straffe van het verbreken van het sociaal contract. Gelijke rechten en een eerlijke herverdeling van rijkdom zijn onontbeerlijk en vormen de basis van ons maatschappelijk leven;
• Elke begrotingskeuze moet gebaseerd zijn op een analyse op middellange en lange termijn van de maatschappelijke en economische gevolgen ervan. Lineaire maatregelen moeten dus worden vermeden.
• Zowel op budgettair als op veiligheidsgebied is het financieel voordelig om te investeren in preventie (gezondheid, dakloosheid, schooluitval, enz.), anders dreigt men morgen meer te moeten betalen, zoals de coronacrisis heeft aangetoond.
• Brussel heeft een begrotingstekort en staat toch op de vijfde plaats van de rijkste Europese regio's wat betreft het bbp per inwoner. Deze paradox verdient een discussie met de andere bestuursniveaus.

 

Ja, de situatie is ernstig en de schuldenlast moet onder controle worden gehouden. Maar de begroting mag geen doel op zich zijn: ze moet een hefboom zijn voor nuttig en doeltreffend overheidsbeleid dat Brussel dynamiseert en het welzijn van zijn inwoners ondersteunt.

 

Voor de 541e keer herhalen we het: er is SPOED!